Το Κοινοβούλιο ενέκρινε τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ

Η αναθεώρηση των δημοσιονομικών κανόνων τους καθιστά σαφέστερους, πιο φιλικούς προς τις επενδύσεις, καλύτερα προσαρμοσμένους στην κατάσταση κάθε χώρας και πιο ευέλικτους.

Οι νέοι κανόνες, που εγκρίθηκαν την Τρίτη, είχαν συμφωνηθεί προσωρινά μεταξύ του Κοινοβουλίου και των διαπραγματευτών των κρατών μελών τον Φεβρουάριο.

Έμφαση στις επενδύσεις

Οι ευρωβουλευτές ενίσχυσαν σημαντικά τους κανόνες για την προστασία της ικανότητας των κυβερνήσεων να προχωρούν σε επενδύσεις. Θα είναι πλέον πιο δύσκολο για την Επιτροπή να υποβάλει ένα κράτος μέλος σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος εάν συνεχίζονται οι απαραίτητες επενδύσεις και όλες οι εθνικές δαπάνες για τη συγχρηματοδότηση των ευρωπαϊκών προγραμμάτων θα εξαιρεθούν από τον υπολογισμό των δαπανών της κυβέρνησης, δημιουργώντας περισσότερα κίνητρα.

Διασφάλιση της αξιοπιστίας των κανόνων — μηχανισμοί μείωσης του ελλείμματος και του χρέους
Οι χώρες με υπερβολικό χρέος θα πρέπει να το μειώνουν κατά μέσο όρο 1% ετησίως εάν το χρέος τους υπερβαίνει το 90% του ΑΕΠ και κατά 0,5% ετησίως κατά μέσο όρο εάν είναι μεταξύ 60% και 90%. Εάν το έλλειμμα μιας χώρας υπερβαίνει το 3% του ΑΕΠ, θα πρέπει να μειώνεται κατά τη διάρκεια περιόδων ανάπτυξης για να φτάσει το 1,5% και να δημιουργεί περιθώριο δαπανών για δύσκολες οικονομικές συνθήκες.

Μεγαλύτερος δημοσιονομικός χώρος

Οι νέοι κανόνες περιέχουν διάφορες διατάξεις που παρέχουν μεγαλύτερο περιθώριο κινήσεων για τις κυβερνήσεις, για παράδειγμα δίνοντας τρία επιπλέον έτη αν χρειάζεται (πέρα από τα υφιστάμενα τέσσερα) για την επίτευξη των στόχων του εθνικού σχεδίου. Οι ευρωβουλευτές εξασφάλισαν ότι αυτός ο πρόσθετος χρόνος μπορεί να χορηγηθεί για οποιονδήποτε λόγο κρίνει σκόπιμο το Συμβούλιο, και όχι μόνο εάν πληρούνται συγκεκριμένα κριτήρια, όπως προτάθηκε αρχικά.

Βελτίωση του διαλόγου

Οι ευρωβουλευτές επέμειναν ότι οι χώρες με υπερβολικό έλλειμμα ή χρέος μπορούν να ζητήσουν διαδικασία συζήτησης με την Επιτροπή προτού τους παρασχεθεί καθοδήγηση σχετικά με την πορεία των δαπανών τους. Αυτό θα δώσει περισσότερες ευκαιρίες σε μια κυβέρνηση να διατυπώσει την άποψή της, ιδίως σε αυτό το κρίσιμο σημείο της διαδικασίας. Ένα κράτος μέλος μπορεί να ζητήσει την υποβολή αναθεωρημένου εθνικού σχεδίου εάν υπάρχουν αντικειμενικές περιστάσεις που εμποδίζουν την εφαρμογή του, για παράδειγμα αλλαγή κυβέρνησης.

Ο ρόλος των εθνικών ανεξάρτητων δημοσιονομικών θεσμών (που ασχολούνται με τον έλεγχο της καταλληλότητας των προϋπολογισμών της κυβέρνησής τους και την εκπόνηση δημοσιονομικών προβλέψεων) ενισχύθηκε σημαντικά από το Κοινοβούλιο, με στόχο ο εν λόγω ρόλος να συμβάλλει στην περαιτέρω ενίσχυση του εθνικού αισθήματος ευθύνης για τα σχέδια.

Δηλώσεις

Ο Markus Ferber (ΕΛΚ, Γερμανία) δήλωσε: «Η μεταρρύθμιση αυτή αποτελεί μία νέα αρχή και επιστροφή στη δημοσιονομική υπευθυνότητα. Το νέο πλαίσιο θα είναι απλούστερο, πιο προβλέψιμο και πιο ρεαλιστικό. Ωστόσο, οι νέοι κανόνες μπορούν να αποδειχθούν επιτυχείς μόνον εάν εφαρμοστούν σωστά από την Επιτροπή.»

Η Margarida Marques (Σοσιαλιστές, Πορτογαλία) δήλωσε: «Αυτοί οι κανόνες παρέχουν περισσότερα περιθώρια για επενδύσεις, ευελιξία στα κράτη μέλη να εξομαλύνουν τις προσαρμογές τους και, για πρώτη φορά, εξασφαλίζουν μια πραγματική κοινωνική διάσταση. Η εξαίρεση της συγχρηματοδότησης από τον κανόνα για τις δαπάνες θα επιτρέψει τη χάραξη μίας νέας και καινοτόμου πολιτικής στην ΕΕ. Χρειαζόμαστε τώρα ένα μόνιμο επενδυτικό εργαλείο σε ευρωπαϊκό επίπεδο για να συμπληρώσουμε αυτούς τους κανόνες.»

Αποτελέσματα ψηφοφοριών

Κανονισμός για τη θέσπιση του νέου προληπτικού σκέλους του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης (ΣΣΑ): 367 ψήφοι υπέρ, 161 ψήφοι κατά και 69 αποχές.

Κανονισμός για την τροποποίηση του διορθωτικού σκέλους του ΣΣΑ: 368 ψήφοι υπέρ, 166 ψήφοι κατά και 64 αποχές.

Οδηγία για την τροποποίηση των απαιτήσεων για τα δημοσιονομικά πλαίσια των κρατών μελών: 359 ψήφοι υπέρ, 166 ψήφοι κατά και 61 αποχές.

Επόμενα βήματα

Το Συμβούλιο πρέπει τώρα να εγκρίνει και αυτό επίσημα τους κανόνες. Μόλις εγκριθούν, θα τεθούν σε ισχύ 20 ημέρες μετά τη δημοσίευσή τους στην Εφημερίδα της ΕΕ. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να υποβάλουν τα πρώτα εθνικά τους σχέδια έως τις 20 Σεπτεμβρίου 2024.

Σχετικές πληροφορίες

Όλες οι χώρες θα υποβάλλουν μεσοπρόθεσμα σχέδια που θα περιγράφουν τους στόχους δαπανών τους και τον τρόπο με τον οποίο θα πραγματοποιούνται επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις. Τα κράτη μέλη με υψηλά επίπεδα ελλείμματος ή χρέους θα λάβουν εκ των προτέρων καθοδήγηση σχετικά με τους στόχους των δαπανών τους. Για να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα των δαπανών, ορίστηκαν αριθμητικά όρια αναφοράς για τις χώρες με υπερβολικό χρέος ή έλλειμμα. Οι κανόνες θα θέσουν επίσης στο επίκεντρο την προώθηση των δημόσιων επενδύσεων σε τομείς προτεραιότητας. Τέλος, το σύστημα θα είναι πιο προσαρμοσμένο σε κάθε χώρα κατά περίπτωση αντί να εφαρμόζει μια ενιαία προσέγγιση, και θα συνεκτιμά καλύτερα τις κοινωνικές ανησυχίες.

Πηγή: https://www.europarl.europa.eu/news/el/press-room/20240419IPR20583/to-koinovoulio-enekrine-tous-neous-dimosionomikous-kanones-tis-ee